Je hebt te maken met auteursrecht als je gebruik maakt van de tekst of illustratie van een ander bij het schrijven van een rapport, werkstuk of andere publicatie.

Het auteursrecht bepaalt dat je hierbij rekening houdt met:

• Bronvermelding
• Plagiaat

Auteursrecht is het recht van de maker van een origineel werk, om dit werk openbaar te maken en te verveelvoudigen. Dit betekent dat de maker van een tekst, foto of ander werk bepaalt of dit werk gepubliceerd of verder verspreid mag worden. Als anderen dit werk willen aanbieden hebben zij toestemming nodig van de maker. De Auteurswet licht toe wie maker of rechthebbende kan zijn, wat onder een werk moet worden verstaan, wat openbaar maken en verveelvoudigen inhoudt en welke uitzonderingen er zijn op de algemene regel. 

Op de Politieacademie worden voor het vermelden van bronnen de APA richtlijnen gehanteerd. Voor iedereen die bronnen gebruikt (studenten, docenten en onderzoekers) is de handleiding “De APA richtlijnen uitgelegd” gratis te downloaden. Deze handleiding geeft allerlei voorbeelden hoe je in de tekst en in een bronnenlijst de gebruikte bronnen vermeldt. 

Bij het schrijven kan je gebruik maken van andere bronnen. Zorg ervoor dat je op juiste wijze naar deze bronnen verwijst.

Het verwijzen naar bronnen heeft een aantal functies:

• Door het correct verwijzen naar literatuur maak je jezelf controleerbaar. Anderen kunnen in de aangehaalde literatuur zien of je de literatuurgegevens wel goed begrepen en weergegeven hebt.
• Je geeft lezers een aanwijzing waar meer informatie over het besprokene te vinden is.
• Je geeft de auteurs, van wiens werk je gebruik maakt, de credits die hun toekomt.

Voor het verwijzen naar bronnen bestaan verschillende systemen. De Politieacademie heeft gekozen voor het American Psychological Association (APA) systeem als voorgeschreven systeem van literatuurverwijzingen.

Concrete aanwijzingen voor het vermelden van bronnen.

Plagiaat kan worden gedefinieerd als “het overnemen van teksten of materialen zonder bronvermelding of verwijzing” (Politieacademie, 2014, p. 12). Niet alleen bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek of in het onderwijs speelt plagiaat een rol. Ook bij de uitoefening van het politievak is het aan de orde. Denk maar aan het opstellen van interne rapporten of andere beroepsmatig gemaakte stukken waarin je gegevens van anderen overneemt. Een stuk dat je hebt geschreven wordt geacht ook daadwerkelijk van jouw eigen hand te zijn. Door literatuurverwijzingen weg te laten, of het systeem van verwijzen niet op de juiste manier toe te passen, wek je - ten onrechte - de indruk dat je de tekst zelf hebt bedacht. Plagiaat wordt in de wetenschap beschouwd als een ernstig vergrijp en ook in binnen het politieberoep wordt het behandeld als een integriteitsprobleem. Je kunt dus in de problemen komen als je wordt beschuldigd van plagiaat.

Voorbeelden van plagiaat zijn:

• Het overnemen van tekstgedeelten uit boeken of tijdschriftartikelen zonder een deugdelijke literatuurverwijzing.
• Het knippen en plakken van informatie die je op Internet hebt aangetroffen.
• Het overnemen van tabellen, grafieken en afbeeldingen zonder bronvermelding (denk er aan dat voor het overnemen van tabellen, grafieken en afbeeldingen uit het werk van een ander in een publicatie, toestemming vereist is van de auteur).

Zelfplagiaat is aan de orde, als je eerder geschreven eigen tekst in een nieuwe publicatie overneemt zonder dit te vermelden. Bijvoorbeeld een werkstuk dat je tijdens je opleiding al eerder hebt ingeleverd, gebruik je nogmaals voor een ander vak. Je wekt op deze manier ten onrechte de indruk dat het om nieuw onderzoek zou gaan.

Wees ook bedacht op onbedoeld plagiaat. Dit kan gebeuren als je in je eigen aantekeningen niet meteen opneemt uit welke bron bepaalde informatie afkomstig is. Als je je aantekeningen vervolgens langere tijd laat liggen voordat je ze verwerkt, kan het gebeuren dat je je aantekeningen aanziet voor je eigen gedachtenspinsels. Deze situatie valt te voorkomen door je eigen aantekeningen goed op orde te houden wat betreft het noteren van de herkomst van de verschillende brokjes informatie.

Plagiaat is te voorkomen door op de juiste manier literatuurverwijzingen toe te passen en zo nodig ook in de tekst te laten blijken, dat het bij een bepaald tekstgedeelte niet om je eigen werk gaat. Dat kan b.v. door het in de tekst noemen van de naam van de auteur, of het opnemen van een aanduiding zoals ‘uit eerder onderzoek is gebleken …’. Kijk bij de APA richtlijnen welke richtlijnen de Politieacademie hanteert.